Abstract:
Autorka podejmuje kwestię wartości ponadczasowych uniwersytetu, odwołując się do myśli polskiego filozofa,
psychologa i pedagoga, twórcy i organizatora Szkoły Lwowsko-Warszawskiej – Kazimierza Twardowskiego,
ze szczególnym uwzględnieniem urzekającego mądrością i niepowtarzalnym pięknem eseju pt. O dostojeństwie
Uniwersytetu (1933). Zawarte w eseju przemyślenia Twardowskiego do dziś nie straciły swej aktualności. Wartości takie jak prawda, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność, tolerancja, sprawiedliwość, twórczość, godność są ponadczasowe,
szczególnie cenne i niezwykle ważne w sferze naukowej oraz w życiu społecznym, niezależnie od przetaczających
się przez świat trendów tudzież lansowanej mody. Zaświadcza ewidentnie aktualność myśli Twardowskiego
retoryka współczesnych dokumentów dotyczących uniwersytetów, np. Magna Charta Universitatum
(1988); Deklaracja Praska (2001); Deklaracja z Glasgow (2005) i innych, w których autorzy z różnej perspektywy
nawiązują do przemyśleń twórcy eseju O dostojeństwie Uniwersytetu. Z perspektywy przeprowadzonych rozważań, na temat wartości ponadczasowych uniwersytetu w myśli Kazimierza Twardowskiego, wyłania się dla współczesności pytanie natury zasadniczej, a mianowicie – jakie są zadania uniwersytetu w XXi wieku. W rzeczy samej odpowiedź kieruje uwagę na takie odwieczne zadania, jakie na przestrzeni dziejów uobecniały się w uniwersytecie, tj. prowadzenie badań, nauczanie, służba społeczna, dbałość o uniwersyteckie wartości, pielęgnacja etosu i rozwój kultury akademickiej.
Description:
The author tackles the question of timeless values of a university, referring to the thought of a Polish philosopher,
psychologist and educator, creator and organizer of the Lvov-Warsaw school – Kazimierz Twardowski, with
particular emphasis on the essay of captivating wisdom and unique beauty entitled “The dignity of the
University” (1933). The thoughts contained in Twardowski’s essay have still not lost their relevance. The values such as truth,
reliability, honesty, responsibility, tolerance, justice, creativity, dignity are timeless, particularly valuable and
extremely important in the sphere of science and social life, regardless of the occurring world trends or promoted
fashion. The timeliness of Twardowski’s thoughts are clearly certified by the rhetoric of contemporary documents
on universities, for example: Magna Charta Universitatum (1988); Prague Declaration (2001); Glasgow
Declaration (2005) and others, in which authors from different perspectives refer to the writer’s thoughts of
the essay on “The dignity of the University”. From the perspective of carried considerations on the timeless values of a university, in the light of Twardowski views, emerges for the present the essential question, namely what tasks of the university in the 21st century
are. in fact, the answer draws attention to the eternal tasks which throughout the history have appeared in
the university, that is to say: researching, teaching, social service, attention to the university values, care for
the ethos and development of the academic culture.
